اغلب اوقات مشاهده می‌کنیم که قیمت یک ارز دیجیتال به دلیل رویدادی با نام “فورک” (Fork)، نوسانات شدیدتری پیدا می‌کند. از فورک در فارسی با نام انشعاب نیز یاد می‌شود.
گاهی اوقات این نوسان مثبت است ولی گاهی نیز قیمت ارز دیجیتال به دلیل همین رویداد کاهش می‌یابد. صرفنظر از اینکه قیمت به کدام سمت رود، شما می‌توانید از فورک‌ها درآمد داشته باشید، اگر بدانید که باید چکار کنید.
اگر مدتی است که با ارزهای دیجیتال آشنایی پیدا کرده‌اید، قطعا شاهد تعدادی از این فورک‌ها بوده‌اید. به طور مثال برای ارز بیت‌کوین، این ارزها ناشی از فورک‌ها هستند:
- بیت‌کوین‌کش (Bitcoin Cash)
- بیت‌کوین گلد (Bitcoin Gold)
- بیت‌کوین دایموند (Bitcoin Diamond)
- سوپر بیت‌کوین (Super Bitcoin)
اما دقیقا مفهوم فورک در ارزهای رمزنگاری شده چیست؟
“Fork” یا “Forking” معمولا به نوعی، به آپدیت یا بروزرسانی یک نرم‌افزار گرفته می‌شود که می‌تواند به روشی سازگار با قبل (backward-compatible) باشد یا به روشی ناسازگار با قبل. (درباره این موضوع در ادامه صحبت می‌کنیم)
به طور خلاصه، واژه فورک یا انشعاب فقط یک اصطلاح برای زمانی است که یک نرم‌افزار یا یک پروتکل، آپدیت می‌شود.
به همین خاطر وقتی پروتکل یک ارز رمزنگاری شده یا کد، بروزرسانی می‌شود، “فورک” انجام شده است. فورک یک نسخه متناوب از بلاک‌چین ارز دیجیتالی مربوطه را ایجاد می‌کند و ۲ بلاک‌چین اجازه می‌یابند در بخش‌های مختلف شبکه بطور همزمان اجرا شوند، که البته این موضوع به نوع فورک نیز بستگی دارد.
در ارزهای رمزنگاری شده (ارزهای دیجیتال) فورک‌ها دو نوع هستند:
فورک نرم (Soft Fork) که سازگار با قبل است (Backward Compatible)
فورک سخت (Hard Fork) که سازگار با قبل نیست. (Non-Backward Compatible)
بنابراین فورک‌های نرم که به فورک‌های “سازگار با قبل” شناخته می‌شوند، اختیاری هستند ولی هارد فورک‌ها “سازگار با قبل” نیستند و پیاده‌سازی آنها اجباری است.
هارد فورک (Hard Fork) چیست؟
در دنیای ارزهای رمزنگاری شده، هرتغییر در پروتکل یا آپدیت نرم‌افزار که باعث شود قوانین قبلی منسوخ شده و کد جدیدی استفاده شود، هارد فورک نامیده می‌شود.
این نوع از فورک، دائمی است و نیازمند آپدیت شدن همه نودها (Nodes) و کاربران به آخرین ورژن از آن پروتکل، نرم‌افزار یا کیف پول است.
برای مثال، اگر شما بخواهید یک فایل تولید شده توسط اکسل ۲۰۱۵ را در نرم‌افزار اکسل ۲۰۰۳ باز کنید (و compatibility pack را نداشته باشید)، اینکار برای شما مقدور نخواهد بود، زیرا این فایل “سازگار با قبل” نیست.
به همین ترتیب، وقتی در یک ارز دیجیتال مانند بیت‌کوین، هارد فورک اتفاق می‌افتد، قوانین قبلی منسوخ می‌شوند و یک نسخه جدید از بلاک‌چین اصلی از آن نقطه به بعد تکامل می‌یابد.
سافت فورک (Soft Fork) چیست؟
تفاوت سافت فورک با هارد فورک به این دلیل است که همه قوانین جدید ایجاد شده، قوانین قدیمی را منسوخ نمی‌کند و یک فرایند “سازگار با قبل” (backward-compatible) است.
این نوع از فورک، نیاز به بروزرسانی جهانی نودها (Nodes) و نرم‌افزار ندارد، زیرا نودهای قدیمی متوجه تغییر می‌شوند.
اما این نوع از فورک نیازمند این است که بسیاری از استخراج‌کنندگان، دست به بروزرسانی بزنند تا تغییرات، وادار به اعمال شود.
برای مثال، اگر شما بخواهید یک فایل اکسل ۲۰۰۳ را در نرم‌افزار اکسل ۲۰۱۵ باز کنید، اینکار ممکن خواهد بود، زیرا فایل موردنظر “سازگار با قبل” است.
چرا فورک‌ها انجام می‌شوند؟
فورک‌ها به دلایل زیادی رخ می‌دهند ولی دلیل اصلی آنها اغلب وجود اختلاف در بین اجتماع یک ارز یا افزودن یک ویژگی جدید است.
بنابراین می‌تواند گفت، یک هارد فورک نوعی انشعاب و واگرایی بین توسعه‌دهندگان، ماینرها و کاربران یک ارز است که تصمیم می‌گیرند قوانین قدیمی ارز را دنبال نکنند و با ایجاد قوانین جدید و ساخت یک بلاک‌چین تازه، راه‌شان را از ارز اصلی جدا سازند.
به همین دلیل است که یک ورژن جدید از بلاک‌چین اولیه تشکیل می‌شود.
علت تشکیل ارز بیت‌کوین‌کش نیز همین بود، زیرا گروهی از کاربران، استخراج‌کنندگان و توسعه‌دهندگان ارز بیت‌کوین، می‌خواستند بلاک‌های بلاک‌چین بیت‌کوین بزرگتر باشد، بنابراین یک هارد فورک انجام دادند و ارز “بیت‌کوین کش” در اول آگوست ۲۰۱۷ متولد شد.
چندنکته در مورد فورک ارزهای دیجیتال
- شاید برخی از افراد همیشه به دنبال فورک جدید بیت‌کوین باشند، اما معمولا بسیاری از افراد شناخته شده در ارزهای دیجیتال نگاه و دید مثبتی نسبت به فورک‌ها ندارند و هدف اینگونه اقدامات را صرفا سودجویی می‌دانند.
- بهتر است فورک‌های شناخته نشده که دارای هیچ پشتیبان قوی نیستند را نادیده بگیرید.
- پس از انجام فورک‌ها، معمولا تعداد زیادی سایت و کیف پول از طرف هکرها ساخته می‌شود تا با معرفی خودشان به عنوان کیف پول ارز جدید، موجودی کاربران را بدزدند.
- کلید خصوصی کیف خودتان را به طمع دریافت ارز فورک شده در هیچ سایت یا والتی وارد نکنید، مگر اینکه از معتبر بودن والت موردنظر ۱۰۰ درصد مطمئن شوید.
تهیه شده توسط وبسایت آتادکس
